Hơn 10.000 căn officetel, shophouse không được cấp sổ hồng

Văn phòng Đăng ký đất đai Thành phố vừa báo cáo Ban Đô thị Hội đồng nhân dân TP HCM về kế hoạch giám sát công tác cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất trên địa bàn, trong đó nhắc đến khó khăn về pháp lý của nhóm tài sản officetel và shophouse.

Cụ thể, thành phố đã cấp giấy chứng nhận cho 110.016 căn nhà gồm chung cư, nhà riêng lẻ trên tổng số 191.348 căn nộp hồ sơ. Hiện còn 81.332 căn chưa được cấp giấy chứng nhận vì nhiều lý do, đáng chú ý có 10.019 căn officetel, shophouse không được cấp sổ do rơi vào nhóm nhà ở thuộc loại hình bất động sản mới, chưa đủ quy định cấp giấy chứng nhận.

Cơ quan này giải thích, hiện nay thị trường tồn tại nhiều dự án, hạng mục công trình được thiết kế, cấp phép xây dựng với mục đích sử dụng hỗn hợp như làm căn hộ lưu trú (căn hộ cho thuê) hoặc văn phòng kết hợp lưu trú (officetel, condotel, shophouse). Tuy nhiên, pháp luật về đất đai không quy định về các loại hình bất động sản này.

Mặt khác, các cơ quan quản lý Nhà nước có thẩm quyền còn nhiều ý kiến trái chiều, chưa thống nhất trong việc xác định mục đích sử dụng đất, thời hạn sở hữu công trình, đối tượng được cấp giấy chứng nhận cho chủ đầu tư hay người mua. Vì vậy, Văn phòng Đăng ký đất đai thành phố chưa có cơ sở pháp lý để giải quyết hồ sơ cấp giấy chứng nhận trên địa bàn.

Ghi nhận của VnExpress, cho thấy các căn hộ officetel tại khu vực quận 2, 4, 7, Bình Thạnh, Tân Bình đều chưa được cấp sổ hồng, có những căn đã bàn giao trên 10 năm vẫn trong tình trạng chờ giấy chứng nhận. Giá bán các căn hộ officetel trên thị trường thứ cấp ghi nhận thấp hơn 20-30% so với căn hộ sở hữu lâu dài (đã có sổ hồng) cùng dự án.

Chung cảnh ngộ với officetel, một số loại tài sản cùng bị xếp vào nhóm loại hình bất động sản mới như condotel, shophouse tại các đô thị lớn lẫn shophouse nghỉ dưỡng tại các tỉnh ven biển cũng gặp tình trạng chưa được cấp sổ hồng. Trên thị trường, giá trị giao dịch của những tài sản này từ vài tỷ đến hàng chục tỷ đồng nhưng đang trầm lắng nhiều năm nay do pháp lý bấp bênh. Người mua condotel lẫn shophouse đều rơi vào thế bị động, mòn mỏi chờ luật sửa đổi, công nhận loại hình bất động sản này để được cấp giấy chứng nhận.

Thống kê của Hiệp hội Bất động sản TP HCM (HoREA), đến cuối năm 2022, chỉ riêng condotel, cả nước có khoảng 83.000 căn mòn mỏi chờ sổ hồng, phần lớn thuộc các khu du lịch nghỉ dưỡng, sử dụng quỹ đất thương mại, dịch vụ có thời hạn 50-70 năm.

Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch HoREA xác nhận, một thập kỷ qua, các loại hình bất động sản mới căn hộ văn phòng (officetel), nhà phố thương mại (shophouse), căn hộ du lịch khách sạn (condotel) đều đang vướng pháp lý ở khâu cấp giấy chứng nhận. Các cơ quan có thẩm quyền liên quan vẫn còn nợ người dân câu trả lời này.

Ông nhìn nhận trở ngại này không chỉ ảnh hưởng đến quyền lợi của người mua lẫn doanh nghiệp (chủ đầu tư bán sản phẩm) mà còn tác động tiêu cực đến tính minh bạch của thị trường. Theo ông Châu, những vướng mắc này cần được các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền sớm xem xét giải quyết vì đây là yêu cầu chính đáng của người dân lẫn doanh nghiệp.

Vũ Lê