Chương trình phục hồi kinh tế chậm do ‘bộ, ngành làm đi làm lại đề xuất’

Sáng 13/2, Ủy ban Thường vụ Quốc hội họp phiên thứ 20, thảo luận về giao danh mục và mức vốn cho nhiệm vụ, dự án thuộc Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế xã hội đợt 2.

Tại kỳ họp bất thường vào tháng 1/2022, Quốc hội ban hành Nghị quyết 43 về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ chương trình phục hồi kinh tế gần 350.000 tỷ đồng. Theo đó, số dự án thuộc chương trình phục hồi được sử dụng vốn đầu tư phát triển, tăng chi từ nguồn ngân sách tối đa 176.000 tỷ đồng trong 2 năm (năm 2022 và 2023).

Thừa uỷ quyền Thủ tướng trình Uỷ ban Thường vụ Quốc hội, Bộ trưởng Kế hoạch & Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho biết, số vốn còn lại hiện chưa phân bổ, giao cho các bộ, cơ quan trung ương và địa phương là 28.862 tỷ đồng.

Trong đó, 25.530 tỷ của 169 dự án đã được Thủ tướng thông báo cho các bộ, cơ quan trung ương và địa phương để hoàn thiện thủ tục đầu tư; số chưa phân bổ chi tiết, chưa thông báo cho các đơn vị là 3.332 tỷ đồng. Tuy nhiên, trong 169 dự án với số vốn 25.530 tỷ đồng nêu trên mới có 129 dự án, khoảng 14.710 tỷ đồng đã hoàn thiện thủ tục đầu tư theo quy định.

Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh băn khoăn khi số vốn còn lại khá nhiều, khó có thể giải ngân hết trong năm 2023.

Ông Nguyễn Chí Dũng thừa nhận, các dự án của chương trình phục hồi kinh tế triển khai rất chậm. Một trong số nguyên nhân là đề xuất của các bộ, ngành địa phương không sát thực tiễn. Ông giải thích, lúc đầu đề xuất nhưng sau lại thay đổi “tùm lum, cứ làm đi làm lại”. Trong đó, y tế và giáo dục là hai lĩnh vực thay đổi nhiều lần nhất.

“Có những dự án của y tế sau này thay đổi gần như toàn bộ. Còn rất nhiều dự án y tế chưa giao, không thể giao được”, ông chia sẻ.

Chính phủ có 17 nghị quyết, công điện; Bộ Kế hoạch & Đầu tư có 23 văn bản nhắc nhở các bộ này nhưng vẫn không triển khai được. Ông Dũng cũng nói, có tâm lý e ngại khi thực hiện các dự án này.

Ngoài ra, do phải thực hiện đúng nguyên tắc, tiêu chí của Nghị quyết 43 về chọn dự án và trình tự, thủ tục của Luật Đầu tư công, đã làm mất thêm thời gian lựa chọn dự án.

Thẩm tra trước đó, Uỷ ban Tài chính – Ngân sách của Quốc hội đánh giá, số vốn còn lại của chương trình chưa đủ thủ tục đầu tư là gần 14.152 tỷ đồng. Cơ quan này đề nghị Chính phủ tiếp tục rà soát, hoàn thiện danh mục theo quy định của Nghị quyết 43, báo cáo Uỷ ban Thường vụ Quốc hội xem xét, cho ý kiến trước ngày 31/3. Sau thời hạn trên, số vốn còn lại của chương trình sẽ không phân bổ tiếp.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ lưu ý, Chính phủ cần rà soát lại các nhiệm vụ, dự án cho đúng tiêu chí đã được Quốc hội quyết định.

Giải trình thêm sau đó, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho hay, trong đợt giao vốn sắp tới bộ sẽ thực hiện cẩn trọng, đúng thời gian phân bổ, giải ngân vốn.

“Chúng tôi cố gắng tới 31/3 phân bổ hết vốn giao cho các dự án thuộc chương trình phục hồi. Nếu bộ, ngành địa phương nào chậm thì theo Nghị quyết 43 sẽ dừng không thực hiện. Chính phủ sẽ đảm bảo thực hiện đúng nguyên tắc, tiêu chí theo Nghị quyết 43”, ông nói thêm.

Phó chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải kết luận, Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhất trí với đề xuất của Chính phủ về phân bổ số vốn dự kiến cho 129 nhiệm vụ, dự án đã đủ thủ tục đầu tư.

Chính phủ rà soát, chịu trách nhiệm chi tiết về từng nhiệm vụ, dự án và chỉ đạo các địa phương bố trí đủ phần vốn cam kết, hoàn thành đúng tiến độ các dự án dùng vốn ngân sách trung ương, địa phương.

Uỷ ban Thường vụ Quốc hội cũng thống nhất điều chỉnh giảm kế hoạch vốn của 4 dự án, trong đó có 3 dự án quan trọng quốc gia đã bố trí vốn cho Bộ Giao thông vận tải, để các địa phương triển khai dự án thành phần, đảm bảo đúng tiến độ, chất lượng.