Bộ Tài chính nêu đề xuất ‘cứu’ thị trường trái phiếu

Dự thảo sửa đổi, bổ sung Nghị định 65 về chào bán, giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ đang được Bộ Tài chính lấy ý kiến. Theo đó, nhiều giải pháp được Bộ Tài chính đưa ra giúp doanh nghiệp phát hành “dễ thở” hơn để bước qua giai đoạn khó khăn.

Thứ nhất, Bộ đề xuất hoãn nâng chuẩn nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp thêm một năm. Nếu được thông qua, quy định “nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp đảm bảo danh mục nắm giữ có giá trị trung bình 2 tỷ đồng tối thiểu trong 180 ngày, không bao gồm tiền đi vay” sẽ có hiệu lực từ đầu 2024 thay vì từ đầu 2023 như Nghị định 65.

Ưu điểm của phương án này theo Bộ Tài chính là thị trường có thêm thời gian để điều chỉnh và doanh nghiệp có thể duy trì nhu cầu đầu tư trái phiếu từ nhà đầu tư cá nhân có tiềm lực tài chính, đặc biệt trong bối cảnh thanh khoản khó khăn. Bên cạnh đó, các vụ việc xử lý vi phạm trên thị trường đã giúp người dân nâng cao ý thức, hạn chế việc mua trái phiếu chỉ vì lãi suất mà không quan tâm đến rủi ro.

Thứ hai là lùi thời hạn bắt buộc xếp hạng tín nhiệm khi doanh nghiệp phát hành trái phiếu khối lượng lớn.

Hiện nay, Nghị định 65 yêu cầu từ đầu năm sau, hồ sơ chào bán của doanh nghiệp phát hành trái phiếu phải có kết quả xếp hạng tín nhiệm (nếu có tổng giá trị trái phiếu huy động trong 12 tháng lớn hơn 500 tỷ đồng và lớn hơn 50% vốn chủ sở hữu hoặc tổng dư nợ trái phiếu lớn hơn 100% vốn chủ sở hữu). Tuy nhiên việc bắt buộc kết quả xếp hạng tín nhiệm có thể được lùi tới đầu 2024.

Theo lý giải của Bộ, doanh nghiệp đang khó khăn trong huy động vốn trong khi thực hiện xếp hạng phải mất một khoảng thời gian nhất định và tăng thêm chi phí phát hành.

Thứ ba, Bộ đề xuất cho phép doanh nghiệp được kéo dài kỳ hạn trái phiếu đã phát hành thêm tối đa 2 năm.

Theo đó, dự thảo quy định doanh nghiệp “được thay đổi kỳ hạn, hoán đổi trái phiếu đã phát hành tối đa hai năm so với phương án đã công bố cho nhà đầu tư”. Việc gia hạn phải được các chủ sở hữu trái phiếu đại diện trên 65% tổng số trái phiếu lưu hành chấp thuận. Trong khi đó theo quy định hiện hành, doanh nghiệp không được thay đổi kỳ hạn của trái phiếu đã phát hành.

Việc cho phép thay đổi thời hạn trái phiếu đã phát hành theo Bộ Tài chính, giúp phân tán khối lượng trái phiếu đáo hạn đạt đỉnh vào hai năm tới. Doanh nghiệp theo đó có thể thoả thuận với nhà đầu tư để gia hạn sang 2025-2026, cũng như có khả năng huy động vốn để phục vụ sản xuất kinh doanh và cơ cấu lại nợ.

Thứ tư, Bộ Tài chính cũng đề nghị cho lùi hạn áp dụng quy định về thời gian phân phối trái phiếu về sau 2024.

Theo quy định hiện nay, thời gian phân phối trái phiếu là không quá 30 ngày từ lúc công bố thông tin, tổng thời gian chào bán trái phiếu thành nhiều đợt không quá 6 tháng từ ngày phát hành của đợt chào bán đầu tiên.

Tuy nhiên, Bộ cũng đề nghị thời hạn áp dụng quy định này từ 2024 để doanh nghiệp cân đối và huy động các nguồn lực để thanh toán nghĩa vụ đến hạn vào hai năm tới.

Bên cạnh đó, trong dự thảo nghị định mới, Bộ Tài chính cũng kiến nghị cho phép doanh nghiệp phát hành và nhà đầu tư nắm giữ trái phiếu thỏa thuận về việc chuyển đổi khoản thanh toán gốc, lãi trái phiếu đến hạn thành khoản vay hoặc tài sản khác.

Với loạt giải pháp Bộ Tài chính đưa ra, giới chuyên gia kỳ vọng doanh nghiệp có thêm thời gian và nhiều lựa chọn hơn để cân đối dòng tiền, đảm bảo khả năng thanh toán cho trái chủ qua đó hạn chế khả năng vỡ nợ.